Lojistik Terimleri Sözlüğü

Lojistik Terimleri Sözlüğü

Lojistik Terimleri Sözlüğü (A'dan Z'ye)

A

• A.T.A Karnesi: Geçici ithalat sözleşmesi olan gümrük belgesi.
• Acente: Lojistik firmaları adına çalışan kuruluşlar veya bireyler.
• ADR: Tehlikeli maddelerin taşınması için gerekli standartlar.
• Aktarma: Yükün başka bir araca yüklenmesi işlemi.
• Alıcı: Yükü teslim alan taraf.
• Ambar: Yüklerin bekletildiği alan.
• Antrepo (Bonded Warehouse): Gümrük işlemleri sürecinde bekletilen depo.

B

• Bekleme Süresi: Yükün hareket etmediği süre.
• Beyan Tutarı: Gönderici tarafından beyan edilen yük değeri.
• Blok Tren (Unit Train): Tek bir firmaya ait yük için tahsis edilen demir yolu katarı.

C – Ç

• CAF (Currency Adjustment Factor): Dolar kurundaki dalgalanmaların navlun bedeline yansıması.
• CMR Anlaşması: Uluslararası karayolu taşımacılığı için kullanılan belge.
• CPT (Carriage Paid To): Taşıma maliyetini üstlenen lojistik hizmet süreci.
• Çapraz Sevkiyat (Cross Docking): Ürünlerin stoklama aşamasına geçmeden ayrıştırılması.
• Çeki Listesi: Yükün detaylarını içeren ambalaj listesi.

D

• Dağıtılmış Stok: Farklı noktalarda bulunan stoğun durumu.
• Dağıtım: Malın önceden belirlenen zamanda ve miktarda gönderilmesi.
• Dağıtım Ağı: Sevk ve teslimat sürecinde yer alan sistem.
• Dağıtım Kanalı: Ürünlerin son kullanıcıya ulaşma süreci.
• Dağıtım Merkezi: Ürünlerin depolandığı ve işleme tabi tutulduğu tesis.
• Depo: Ürünlerin stratejik öneme sahip alanlarda bulunduğu yer.
• Desi: Hacimsel ağırlık anlamına gelen terim.
• Doküman: Lojistik süreçte kullanılan belgelerin genel adı.
• Dozvola: TIR'ların transit geçiş belgesi.

E

• Elektronik Ürün Kodu: Ürünlerin otomatik olarak tanımlanmasını sağlayan kod.
• Elleçleme (Handling): Ürünlerin taşıma ve düzenleme işlemleri.
• Emtia: Ticarette kullanılan temel mal veya ürün.
• Envanter: İşletmeye ait tüm malların listesi.
• ETA: Tahmini varış tarihi.
• Ex Beyan: İhracat beyannamesi.

F

• FCA (Free Carrier): Satıcının gümrük işlemlerini tamamlayarak taşıyıcıya teslimi.
• FIFO: Stok yönetiminde ilk giren ilk çıkar prensibi.
• Filo Yönetimi: Lojistik araçların yönetimi.
• Forklift: Yüklerin taşınmasında kullanılan araç.
• Frigo Taşıma: Dondurulmuş gıdaların taşınması.

G

• Gabari: Araçların uzunluk, genişlik ve yükseklik ölçüleri.
• Gizli Hasar: Zararın sonradan anlaşılması durumu.
• Gönderici: Malın taşınmasını talep eden kişi veya firma.
• GPRS: Verilerin GSM üzerinden aktarılmasını sağlayan teknoloji.
• Grupaj: Birden fazla müşteri tarafından kullanılan taşıma aracı.
• Gümrük İzin Belgesi: Yasal izinlerin alındığını gösteren belge.
• Güvenli Bölge: Özel ürünlerin depolandığı alan.
• Güzergah: Önceden belirlenen rotada hareket.

H

• Hammadde: Üretimde kullanılan temel malzeme.
• Hamule Senedi: Demiryolu lojistiğinde kullanılan makbuz.
• Hasar: Taşımacılık süreçlerindeki zarar durumu.
• Hava Konşimentosu: Havayolu taşımacılığı için hazırlanan taşıma senedi.

I – İ

• IATA: Uluslararası havayolu taşımacılığını denetleyen örgüt.
• IMCO Charge: Tehlikeli madde taşımacılığında ek ücret.
• IMO Belgesi: Tehlikeli yük taşımacılığı belgesi.
• Intermodal Taşımacılık: Farklı taşıma modları ile yapılan taşımacılık.
• İhracat: Malların bir ülkeden başka bir ülkeye gönderilmesi.
• İkmal: Depo içindeki transfer işlemi.
• İrsaliye: Mal teslim belgesi.
• İstifleme: Malzemelerin üst üste yığılması.
• İthalat: Malların bir ülkeye getirilmesi.

J

• Jettison: Tehlikeli durumda yükün atılması.

K

• K1: Şehirlerarası eşya taşımacılığı için gereken yetki belgesi.
• Kabotaj: Bir ülke içinde taşımacılık yapma yetkisi.
• Kalite Kontrol: Ürün veya hizmetin kalite koşullarının kontrolü.
• Kapasite: Elde edilebilecek en yüksek üretim miktarı.
• Karayolu Taşımacılığı: Yalnızca karayolu kullanarak yapılan taşımacılık.
• Karma Taşımacılık: Farklı taşımacılık sistemlerinin birlikte kullanımı.
• Katma Değerli İşlemler (VAS): Depoda yapılan değer artırma işlemleri.
• Kingpin: Çekici ile yarı römork bağlantısını sağlayan pime.
• Knocked Down: Yükün demonte şekilde yüklenmesi.
• Kombine Taşımacılık: Karayolu ve diğer taşıma modlarının kullanıldığı taşımacılık.
• Komple Taşımacılık: Tek bir göndericiye tahsis edilen taşıma.
• Konsinye Stok: Ödemesi kullanım sırasında yapılan ürünler.
• Konsolidasyon: Küçük yüklerin birleştirilmesi.
• Konşimento: Yükleme talimatı.
• Konteyner: Taşımacılık için standart boyutlarda metal kasalar.

L

• L2 Belgesi: Uluslararası karayolu lojistiği için gerekli yetki belgesi.
• Lojistik Yönetimi: Ürünlerin etkin şekilde ulaştırılması süreci.
• Low-bed (Deve Boynu Treyler): Gabari dışı yüklerin taşınmasında kullanılan araç.

M

• Mal Kabul: Depoya giriş yapan ürünün kabulü.
• Mal Kabul Alanı: Kabul işlemlerinin yapıldığı alan.
• Manifesto: Araçtaki toplam kargonun özet belgesi.
• Maut: Almanya'daki otoyol kullanım vergisi.
• Menşei Şahadetnamesi: Malın menşei belgesi.
• Muayene: Ürünlerin kontrol edilmesi.
• Mücbir Sebep: Kontrol dışı gelişen durumlar.

N

• Navlun: Taşıma hizmeti ücreti.

O – Ö

• Ordino: Konşimento üzerinde yer alan çekilme talimatı.
• Ölü Stok: Talep edilmemiş stok.
• Özet Beyanname: İthalat veya ihracatı gösteren belge.

P

• Paket: Ürünlerin korunmasını sağlayan kap.
• Paketleme: Ürünün koruyucu kap içine alınması.
• Paletleme: Ürünün paletler üzerinde istiflenmesi.
• Panelvan: Yük taşımaya elverişli hafif ticari araçlar.
• Parsiyel Taşımacılık: Farklı yüklerin aynı TIR ile taşınması.
• Poliçe: Sigorta akdini gösteren sözleşme.
• Proforma: Ön fatura.

R

• Rotalama: En uygun güzergahın belirlenmesi.
• Römork: Çekici araç tarafından çekilen yük taşıma aracı.
• Römorkör: Limanda hızlı manevra yapan deniz aracı.
• R2 Belgesi: Uluslararası karayolu lojistiği için gereken yetki belgesi.

S – Ş

• Sabit Depolama Politikası: Ürünlerin özel alanlarda depolanması politikası.
• Sabit Fiyat: Değişmeyen fiyat.
• Serbest Bölge: Gümrük hattı dışında kalan ticari alanlar.
• Sınır Kapısı: İthalat ve ihracat araçlarının geçiş noktaları.
• Sigorta: Maddi hasarın tazmini için anlaşma.
• Sovtaj: Zarar gören ürüne biçilen maddi değer.
• Stok: Depoda bulundurulan ürün.
• Stok Kontrol: Stok fazlalığı veya eksikliğine sebep olmamak için planlama.
• Supalan: Gümrüklemenin taşımayı yapan araç üzerinde gerçekleşmesi.

T

• Tedarik Zinciri: Ürünlerin tedarikçiden son tüketiciye kadar olan hareketi.
• Tedarikçi: Mal ve hizmet tedarik eden firma.
• Tehlikeli Madde: Özel önem verilmesi gereken malzemeler.
• Tesellüm: Malın teslim alınması işlemi.

U – Ü

• Uluslararası Taşıma: Malın bir ülkeden diğerine taşınması.
• Ürün Stoğu: Depoda bulunan ürün miktarı.

V

• Vinç: Ağır yükleri taşımaya yarayan araç.

Y

• Yük: Taşınan mal, ürün veya eşya.
• Yükleme: Ürünün lojistik araçlara yüklenmesi.
• Yükleme Alanı: Yüklerin konulduğu alan.

Z

• Zararlı Madde: Sağlık ve güvenlik riski taşıyan maddeler.
• Zeyilname: Sigorta poliçesinde değişiklikleri belirten belge.

1. Lojistik

Lojistik, mal ve hizmetlerin üretim noktasından tüketim noktasına etkin bir şekilde taşınması, depolanması ve yönetilmesi sürecidir. Bu süreç, ihtiyaç duyulan ürünlerin doğru zamanda, doğru yerde, doğru miktarda ve düşük maliyetle sağlanmasını hedefler. Lojistik, tedarik zinciri yönetiminin önemli bir parçasıdır ve envanter yönetimi, taşıma, depolama ve bilgi akışını içerir.

2. Tedarik Zinciri

Tedarik zinciri, bir ürünün hammadde aşamasından başlayarak, üretim, dağıtım ve nihai tüketiciye ulaşana kadar geçen tüm aşamaları kapsayan bir sistemdir. Bu süreç, tedarikçiden başlayıp, üreticilere, dağıtım merkezlerine ve perakendecilere kadar uzanır. Tedarik zinciri yönetimi, bu süreçlerin etkinliği ve verimliliği üzerinde durarak maliyetleri azaltmayı ve müşteri memnuniyetini artırmayı amaçlar.

3. Depolama

Depolama, ürünlerin belirli bir süre boyunca güvenli bir şekilde saklandığı alanlardır. Depolama, ürünlerin talep edilen zaman diliminde hazır olmasını sağlar ve stok seviyelerinin yönetilmesine yardımcı olur. Depolama alanları, paletler, raflar ve diğer depolama sistemleri ile organize edilir. Etkili depolama, lojistik maliyetlerini azaltırken, ürünlerin hızlı bir şekilde erişilebilir olmasını sağlar.

4. Dağıtım

Dağıtım, ürünlerin üretim yerinden tüketiciye ulaştırılması sürecidir. Bu süreç, taşıma, depolama ve envanter yönetimini içerir. Dağıtım kanalları, doğrudan satış, toptan satış veya perakende satış olarak çeşitlenebilir. Dağıtımın etkin yönetimi, müşteri memnuniyetini artırır ve rekabet avantajı sağlar.

5. Envanter Yönetimi

Envanter yönetimi, bir işletmenin sahip olduğu ürünlerin ve malzemelerin kontrol edilmesi ve yönetilmesi sürecidir. Bu süreç, stok seviyelerinin izlenmesi, siparişlerin planlanması ve tedarik zinciri ile koordinasyonu içerir. Etkili envanter yönetimi, maliyetleri düşürür ve ürünlerin zamanında temin edilmesini sağlar.

6. Taşıma

Taşıma, ürünlerin bir noktadan diğerine fiziksel olarak taşınmasıdır. Bu süreç, kara, hava, deniz veya demiryolu gibi farklı ulaşım modlarını içerebilir. Taşıma maliyetleri, ulaşım yöntemi, mesafe, yük miktarı ve zamanlama gibi faktörlere bağlı olarak değişir. Etkili taşıma yönetimi, lojistik süreçlerinin verimliliğini artırır.

7. Lojistik Yönetimi

Lojistik yönetimi, malzeme akışının, bilgi akışının ve envanterin etkin bir şekilde yönetilmesi sürecidir. Bu yönetim, tedarikçiler, üreticiler, dağıtım merkezleri ve müşterilerle koordinasyonu içerir. Lojistik yönetimi, maliyetleri azaltma, süreçleri optimize etme ve müşteri memnuniyetini artırma amacını taşır.

8. Talep Tahmini

Talep tahmini, gelecekteki ürün talebinin öngörülmesi sürecidir. Bu süreç, tarihsel satış verileri, piyasa trendleri ve müşteri davranışları gibi verileri analiz ederek yapılır. Doğru talep tahmini, envanter yönetimi ve üretim planlaması için kritik öneme sahiptir ve stok fazlası veya eksikliği riskini azaltır.

9. Sevkiyat

Sevkiyat, ürünlerin bir noktadan diğerine gönderilme sürecidir. Bu süreç, ürünlerin paketlenmesi, etiketlenmesi ve taşıma için hazırlanmasını içerir. Sevkiyatın etkin yönetimi, zamanında teslimatları sağlamak için önemlidir ve müşteri memnuniyetini artırır.

10. Geri Dönüşüm Lojistiği

Geri dönüşüm lojistiği, atıkların veya kullanılmayan ürünlerin toplama, işleme ve yeniden kullanma sürecidir. Bu süreç, sürdürülebilirlik hedefleri doğrultusunda çevre koruma ve kaynakların verimli kullanımı açısından önemlidir. Geri dönüşüm lojistiği, atık yönetimi ve sürdürülebilir tedarik zinciri uygulamalarıyla yakından ilişkilidir.

Bu terimler, lojistik alanında önemli kavramları kapsamaktadır ve her biri, lojistik süreçlerinin etkin bir şekilde yönetilmesi için kritik öneme sahiptir.